donderdag 13 november 2014

Niet te bevatten: Rosetta, Philae en Komeet #67P

Ergens, vijfhonderd miljoen kilometer van hier in de lege kou en eenzame duisternis van de ruimte, is een machientje ter grootte van een wasmachine geland op een badeendvormige sneeuwbal van een kilometer of vier groot. Er waren wat problemen en vragen en onzekerheden, maar toch. Hij is geland. De sneeuwbal in kwestie is zo klein dat 'ie vrijwel geen zwaartekracht heeft: het machientje weegt op aarde iets van 100kg zeggen de heren en dames sterrenkundigen, maar dáár schijnt het net zoveel te wegen als een velletje papier of een pingpongbal of zo hier doet. Het ding kan dus zomaar weer weg waaien. En de sneeuwbal is een komeet onderweg naar de zon, dus er is alle kans op wegwaaien.

Niet te bevatten. 
Schieten op een vlekje stof dat zo gigantisch ver weg is, en dan nog raak schieten ook. 
Da's knap.

Tien jaar geleden vertrok een ruimtevaartuigje van onze europese ESA om op weg te gaan naar een komeet. Een poosje geleden is Rosetta (zo heet het ding) aangekomen en afgelopen woensdag is de lander die Rosetta meegenomen had (en die Philae heet) succesvol geland op een komeet. Op die badeendvormige komeet waar de afgelopen maanden zoveel foto's van overal rondzwerven. Ongelooflijk. Terwijl ik dit typ zit ik weer vol bewondering te grijnzen achter de monitor; de kleine sterrenkundige in mijn achterhoofd gaat helemaal uit haar dak van enthousiasme en zat woensdag aan het eind van de middag vol spanning naar de webcast van de ESA te kijken.
 
Nog nooit vond ik het zo spannend om een heel half uur te kijken naar een scherm waarop te zien was hoe mensen naar een schermpje keken.

't Is niet te bevatten, tien jaar en vijfhonderd miljoen kilometer.
Tien jaar onderweg: toen Rosetta in 2004 gelanceerd werd, bestonden smartphones nog niet eens. En facebook niet, en twitter niet. Gmail kwam in 2004, en Windows en Lindows (ja mede-nerds, dat was toen nog Een Ding) hadden ruzie over elkaars naam en "blog" was het woord van het jaar. 
Vertis was nog Vertis en van overname was nog geen sprake. We hadden amper twee jaar de euro en we verlangden nog collectief terug naar guldens. 2004 was ook het jaar van de aanslagen in Madrid, de start van het proces tegen Saddam Hussein, de zomerolympische spelen in Athene en de eerste release van het Unix-OS Ubuntu. We begonnen op te krabbelen uit de put van de ergens in 2001 geknapte internetzeepbel.  

En dan die afstand. 500 miljoen kilometer. Ik heb 't eens uitgerekend en da's ongeveer 12.500 keer om de aarde heen. Da's vijf miljard voetbalvelden. Da's tien miljard baantjes in een 50-meter-zwembad. Stel dat je tien seconden over één baantje doet (geen idee of dat realistisch is eigenlijk, maar 10 seconden is een mooi rond getal), dan moet je zo'n 3171 jaar op topsnelheid blijven zwemmen om die afstand te halen. Of stel dat je in een auto zit die 120 kilometer per uur rijdt, dan moet je 475 jaar blijven doorrijden, en had je in 1539 moeten beginnen met rijden. Da's zelfs nog voor de gouden eeuw en de tachtigjarige oorlog.

500 miljoen kilometer is ver. 
Heel ver. 
Gigántisch ver.

't Is niet te bevatten, en ik vind het heel erg knap.

En voor de zuurpruimen die vinden dat dit weggegooid geld is, die nodig ik uit om in eigen huis eens te kijken naar alle spullen die een spinoff zijn van diverse ruimtevaartprogrammas: http://spinoff.nasa.gov/Spinoff2008/tech_benefits.html

Naast dingen als bijvoorbeeld tornado- en orkaanwaarschuwingen (oké dat is dan weer vooral nuttig als je in orkaanlanden woont, maar goed), weersvoorspellingen en je gps-navigatiedingetje op de smartphone in je zak. Ruimtevaart blijkt een investering in het leven van onze kleinkinderen en achterkleinkinderen. 

't Is niet te bevatten, ik vind het heel knap dat mensen dit kunnen. 
En durven. 
Want serieus: landen op een komeet! 
Wie bedenkt dat nou? 
Laat staan om dat nog te gaan doen ook!

Ohja; en tenslotte nog even de fantastische XKCD  over de komeetlanding. Let vooral op het Status Report rechtsonderin; dat wordt steeds grappiger en meliger :)

zaterdag 1 november 2014

Op een bankje

Op een bankje 
Heerlijk rustig op een bankje
Op een bijna leeg perron

Op een bankje
Stil genieten op een bankje
Van de warme herfstzon