Sterrenstof

We zijn sterrenstof. 

Met een levenslange liefde voor sterrenkunde weet ik dat ergens heel diep in mijn achterhoofd  natuurlijk al heel erg lang, maar in de dagelijkse waan der dingen wil ik dat nog wel eens vergeten. Laatst werd ik daar weer aan herinnerd door het in mijn archief terugvinden van deze Astronomy Picture of the Day:

http://apod.nasa.gov/apod/ap160125.html

Het is een weergave van het periodiek systeem der elementen (dat je ooit op de middelbare school bij scheikunde hebt geleerd en dat - als je scheikunde liever schijtkunde noemde op school - misschien nog wel eens opduikt in een nachtmerrie die je liever gauw weer vergeet). Elk element heeft zijn eigen plekje in dat diagram en er zijn allerlei patronen en familiebanden te ontwaren en ontwarren in het periodiek systeem. 

In dit specifieke periodiek systeem heeft elk element een kleurtje dat aangeeft waar 't element vandaan komt: van de oerknal is grijsblauwpaarsig, van supernova's is oranje, gemaakt door grote sterren is groen, gemaakt door kleine sterren is geel, gemaakt door kosmische straling is blauw en door de mens gemaakt is paars.  

De lucht die we inademen bijvoorbeeld, bestaat vooral uit stikstofjes (N) en zuurstofjes (O), en die zijn allebei gemaakt in grote en kleine sterren. Het water waarmee we douchen en waarin we zwemmen bestaat uit één zuurstofje (O) en twee waterstofjes (H) en komt uit sterren en van de big bang. Enzovoorts.

Alle stofjes waar alles om ons heen uit bestaat en waar wijzelf ook uit bestaan, in een handig diagram waarin je in één oogopslag ziet dat alles sterrenstof is. 

Als ik daar even tijdens de koffie over nadenk, voelt de dag meteen een heel stuk mooier! Wij zijn sterrenstof. Wij zijn kinderen van de sterren...

Elke dag een astronomisch plaatje

Als kind wou ik altijd astronoom worden. 's Avonds vanuit mijn slaapkamerraam keek ik soms omhoog naar de maan en de sterren en voelde ik me betoverd (ja ook toen was ik al poëtisch aangelegd). In de bibliotheek was de afdeling astronomie een van mijn favoriete hangplekken, zelfs nog voor de afdeling informatica. Met graagte verslond ik boeken over ons zonnestelsel, de planeten, asteroïden en kometen daarin, sterren, pulsars, quasars, zwarte gaten, enorme gaswolken, onze en andere melkwegen. Soms stelde ik me voor dat die sterren leefden, en over ons kleine mensjes zouden denken zoals wij over mieren denken. Of misschien bacteriën. Zoiets als in de Doctor Who aflevering 42.

Astronoom worden leek me wel wat, al leek iets met techniek mij misschien ook wel leuk. Want programmeren doe ik al sinds ik in de derde klas van de lagere school een ZX Spectrum voor mijn verjaardag kreeg. Maar astronomie leek me het leukst. 

Het liep toch iets anders: omdat er toentertijd erg weinig werk te vinden was met een diploma astronomie op zak, ben ik elektrotechniek gaan studeren. Met techniek was je vast en zeker altijd verzekerd van een baan, dacht ik , want de hoeveelheid techniek zou alleen maar meer worden, niet minder. En tenslotte was techniek ook iets leuks, maar dan waar meer werk in te vinden was. 

Toch is de interesse in alles wat aan het zwerk te vinden is altijd gebleven, en met internet zelfs weer sterker geworden. Ergens diep in mijn gedachten leeft die kleine sterrenkundige nog steeds met veel vreugde en joie-de-vivre.


En daarom komt het dat al jaren, sinds de vorige eeuw al, één van mijn favoriete websites de site "astronomy picture of the day" is.

Dat is een site van de NASA, die van de raketten en de spaceshuttles inderdaad, waarop ze elke dag een foto neerzetten van sterren en planeten en grote gaswolken in de ruimte en zo meer, met een paar zinnetjes uitleg van één van hun astronomen. Engels, dat wel, maar dat is gelukkig geen probleem, helemaal niet sinds we het imperfecte doch meestal min of meer begrijpelijk-achtige teksten producerende google translate hebben.

Hartstikke leuk en interessant!

Naast die nieuwe plaat elke dag hebben ze ook een archief. Eentje waarop elke plaat van elke dag vanaf het begin terug te vinden is.


Ze zijn begonnen in 1995.
En elke dag sindsdien hebben ze online staan.


Apodsurfen is dus zo'n beetje mijn meest geliefde hobby!

En een enorme tijdvreter.
Maar wel een hele toffe!