Sterrenstof

We zijn sterrenstof. 

Met een levenslange liefde voor sterrenkunde weet ik dat ergens heel diep in mijn achterhoofd  natuurlijk al heel erg lang, maar in de dagelijkse waan der dingen wil ik dat nog wel eens vergeten. Laatst werd ik daar weer aan herinnerd door het in mijn archief terugvinden van deze Astronomy Picture of the Day:

http://apod.nasa.gov/apod/ap160125.html

Het is een weergave van het periodiek systeem der elementen (dat je ooit op de middelbare school bij scheikunde hebt geleerd en dat - als je scheikunde liever schijtkunde noemde op school - misschien nog wel eens opduikt in een nachtmerrie die je liever gauw weer vergeet). Elk element heeft zijn eigen plekje in dat diagram en er zijn allerlei patronen en familiebanden te ontwaren en ontwarren in het periodiek systeem. 

In dit specifieke periodiek systeem heeft elk element een kleurtje dat aangeeft waar 't element vandaan komt: van de oerknal is grijsblauwpaarsig, van supernova's is oranje, gemaakt door grote sterren is groen, gemaakt door kleine sterren is geel, gemaakt door kosmische straling is blauw en door de mens gemaakt is paars.  

De lucht die we inademen bijvoorbeeld, bestaat vooral uit stikstofjes (N) en zuurstofjes (O), en die zijn allebei gemaakt in grote en kleine sterren. Het water waarmee we douchen en waarin we zwemmen bestaat uit één zuurstofje (O) en twee waterstofjes (H) en komt uit sterren en van de big bang. Enzovoorts.

Alle stofjes waar alles om ons heen uit bestaat en waar wijzelf ook uit bestaan, in een handig diagram waarin je in één oogopslag ziet dat alles sterrenstof is. 

Als ik daar even tijdens de koffie over nadenk, voelt de dag meteen een heel stuk mooier! Wij zijn sterrenstof. Wij zijn kinderen van de sterren...

Levende sterren

Science fiction series als Doctor Who en Star Trek brengen je in contact met vreemde levensvormen en culturen met totaal andere denkwijzen, vanuit je luie stoel voor de televisie. Of Netflix. En dat is interessant, vind ik, ook al komen die andere culturen uit het brein van een menselijke scriptschrijver en moeten die vreemde wezens door menselijke acteurs gespeeld worden.  Een beetje beperking is er dus wel, maar toch blijft het interessant, al die "rare" ideeën. 

Rare jongens, die buitenaardsen.

Op het moment ben ik weer eens bezig met een paar Doctor Who afleveringen, en laatst zag ik eentje die als onderwerp een ruimteschip had dat op een ster neerstortte. In de aflevering bleek dat het schip illegaal sterrespul (plasma of zo) geoogst had en nu zonder motor of besturing zijn vernietiging tegemoet ging. In die aflevering zit een scène waar de Doctor naar buiten kijkt, naar de ster, en zich plotsklaps realiseert dat die ster leeft. Een levend wezen is.

Stel je eens voor, dat een ster zoals onze zon een levend wezen zou zijn!

Hoe zouden ze dan met andere sterren "praten"? Zouden ze echt praten, op een soort manier als wij doen, of zouden ze dan telepatisch of zo zijn? De afstanden tussen sterren zijn zo groot dat praten zoals wij doen niet echt praktisch lijkt, want zelfs licht doet er hardstikke lang over om van de ene ster bij de andere te komen. En licht gaat het allerhardst van alle dingen die hardstikke snel kunnen gaan. 

Wat zouden ze ook vinden van de planeten, asteroïden en kometen en alles die om hen heen cirkelen? Lastige aanhangsels of kinderen waarvoor gezorgd moet worden? 

En wat zouden ze vinden van die ienieminikleine mensjes die op de derde planeet rondlopen? Zouden wij dan de zon haar kleinkinderen zijn, als kinderen van de aarde? 

Zouden ze überhaupt wat daarvan vinden? 

Misschien gaat ons bestaan wel totaal aan zulke wezens voorbij, zoals wij geen tweede keer en meestal zelfs geen eerste keer nadenken over de bacteriën die zo klein zijn dat we ze niet eens kunnen zien. Misschien zouden wij voor hen wel bacteriën zijn. Of misschien een virus, of zo. 

Het kan ook zijn dat levende sterren wel zouden weten dat we bestaan. Dat ze voor ons zouden willen zorgen, zoals de zon ons licht geeft. Dan zou zo'n sterzon een soort Apollo zijn, uit de ik-weet-niet-of-het-nou-de-Griekse-of-de-Romeinse-was mythologie. 

En hijzij (is een ster eigenlijk mannelijk of vrouwelijk?) zou broertjes en zusjes hebben: de sterren die uit dezelfde gaswolk ontstaan zijn.  Zoals de pleijaden, of in de Orionnevel. En de Melkweg zou dan hun stad zijn. Met in het centrum sterrenwinkels waar allemaal zonnen in en uit lopen (zweven?) en waar ze allemaal mooie modieuze sterrendingen verkopen zouden. Dagcremes tegen zonnevlekken bijvoorbeeld, of drankjes tegen zure oprispingen van zonnevlammen. Een mooie zondagse corona, speciaal voor een zonsverduistering. 

Ach in werkelijkheid kan dat natuurlijk niet. Een ster is een heeeeeeeeele grote bol gas, en eentje daarvan noemen we zon. En leven doen ze niet.  Tenminste niet zoals wij dat doen.  

Maar een leuk idee blijft het wel: stel je eens voor dat een ster een levend wezen zou zijn.